Political Science
अनुक्रमणिका
REVISED SYLLABUS
AS PER CHOICE BASED CREDIT SYSTEM (CBCS)
(TO BE IMPLEMENTED FROM THE ACADEMIC YEAR 2016-17)
| Program code | Program Name | Course code | Course Name | Year of introduction |
| 12300001 | Arts | UAPOL101 | Indian Political System | 2016-17 |
| 12300001 | Arts | UAPOL201 | Indian Political Process | 2016-17 |
| 12300001 | Arts | UAPOL301 | Principles and concepts of Political Theory | 2017-18 |
| 12300001 | Arts | UAPOL302 | Public Administration | 2017-18 |
| 12300001 | Arts | UAPOL401 | Political Values and Ideologies | 2017-18 |
| 12300001 | Arts | UAPOL402 | Indian Administration | 2017-18 |
| 12300001 | Arts | UAPOL501 | World Politics | 2018-19 |
| 12300001 | Arts | UAPOL502 | Western Political Thought | 2018-19 |
| 12300001 | Arts | UAPOL503 | Politics of Modern Maharashtra | 2018-19 |
| 12300001 | Arts | UAPOL601 | India in world politics | 2018-19 |
| 12300001 | Arts | UAPOL602 | Indian Political Thought | 2018-19 |
| 12300001 | Arts | UAPOL603 | Determinants of Politics of Maharashtra | 2018-19 |
FYBA
POLITICS PAPER I
SEMESTER I TITLE: INDIAN POLITICAL SYSTEM
SUB-TITLE: THE CONSTITUTIONAL FRAMEWORK (भारतीय राज्यघटना – काही टिपणे – Notes)
1. INTRODUCTION TO THE CONSTITUTION (12)
1.1 BRIEF HISTORY OF THE MAKING OF CONSTITUTION
1.2 PREMABLE
1.3 BASIC FEATURES
2. CITIZENS AND THE CONSTITUTION (11)
2.1 FUNDAMENTAL RIGHTS – ARTS 14 TO 19
2.2 FUNDAMENTAL RIGHTS –ARTS- 20 TO 32
2.3 DIRECTIVE PRINCIPLES OF STATE POLICY
3. LEGISLATURE AND JUDICIARY (11)
3.1 PARLIAMENT
3.2 JUDICIAL SYSTEM – ORIGINAL AND WRIT JURISDICTION
3.3 JUDICIAL ACTIVISM
4. EXECUTIVE (11)
4.1 UNION EXECUTIVE – THE PRESIDENT
4.2 PRIME MINISTER AND COUNCIL OF MINISTERS
4.3 LOCAL SELF-GOVERNMENT – 73rd,74th, AMENDMENTS AND
THEIR IMPLEMENTATION
SUGGESTED READINGS:
1. Basu, Durga Das, Introduction to the Constitution of India, Lexis Nexis, 2012.
2. Laxmikant, M, Indian Polity, TMH, 2015.
3. Laxmikant, M., Governance in India, TMH, 2015.
4. Pylee, M. V., An Introduction to the Constitution of India, Vikas Publishing, 2008.
5. Sharma, Brij Kishore, Introduction to the Constitution of India, PHI Learning, 2009.
6. क्षीरसागर, के. श्री., भारतीयराज्यव्यवस्था, विद्याप्रकाशन.
7. घांग्रेकर, चिं. ग., भारतीयराज्यघटना, श्रीमंगेशप्रकाशन, २००१.
8. जाधव, तुकाराम, आणिशिरापूरकर, महेश, भारतीयराज्यघटनावघटनात्मकप्रक्रिया, युनिकअकादमी, २०१४.
SEMESTER II Indian Political Process
1. CHANGING NATURE OF FEDERAL SYSTEM
1.1 CENTRE-STATE RELATIONS WITH REFERENCE TO FISCAL AND EMERGNCY POWERS.
1.2 DEMAND FOR GREATER AUTONOMY
1.3 CHANGING DYNAMICS OF CENTRE-STATE RELATIONS
2. PARTY POLITICS AND ELECTIONS
2.1 NATIONAL PARTIES – FEATURES
2.2 REGIONAL PARTIES – CHARACTERISTICS
2.3 ANALYSIS OF ELECTORAL PERFORANCE OF NATIONAL AND REGIONAL PARTIES SINCE 1989.
3. SOCIAL DYNAMICS
3.1 CASTE (WITH REFERENCE TO RESERVATION)
3.2 RELIGION (WITH REFERENCE TO COMMUNALISM)
3.3 GENDER (WITH REFERENCE TO POLITICAL PARTICIPATION)
4. CHALLENGES TO NATIONAL SECURITY
4.1 CRIMINALISATION OF POLITICS
4.2 INTERNAL THREATS TO SECURITY (WITH REFERENCE TO
NAXALISM AND INSURGENCY)
4.3 GLOBAL TERRORISM
सेमीस्टर २
भारतीय राजकीय प्रक्रिया
संघराज्य पद्धतीचे बदलते स्वरुप
आर्थिक आणि आणिबाणीच्या अधिकारांच्या संदर्भात केंद्र राज्य संबंध
अधिक स्वायत्ततेची मागणी
केंद्र राज्य संबंधांचे बदलते स्वरुप
पक्षीय राजकारण आणि निवडणुका
राष्ट्रीय पक्ष – वैशिष्ट्ये
प्रादेशिक पक्ष – वैशिष्ट्ये
१९८९ पासूनच्या राष्ट्रीय आणि प्रादेशिक पक्षांच्या निवडणुकीतील कामगिरीचे विश्लेषण
सामाजिक घटकांचा प्रभाव
जात (आरक्षणाच्या संदर्भात)
धर्म (जमातवादाच्या संदर्भात)
स्त्री-पुरुष समानता (राजकीय सहभागाच्या संदर्भात)
राष्ट्रीय सुरक्षेसमोरील आव्हाने
राजकारणाचे गुन्हेगारीकरण
सुरक्षेला असलेले अंतर्गत धोके (नक्षलवाद आणि बंडखोरीच्या संदर्भात)
जागतिक दहशतवाद
SUGGESTED READINGS:
1. Abbas, H., Kumar, Ranjay, and Alam, Mohammad Aftab, Indian Government and Politics, Pearson, 2011.
2. Chakravarty, Bidyut, and Pande, Rajendra Kumar, Indian Government and Politics, Sage Publications, 2008.
3. Chandoke, Neera, and Priyadarshi, Praveen, Contemporary India, Pearson, 2009.
4. Ghosh, Peu, Indian Government and Politics, PHI, 2012.
5. Jayal, Nirja G., and Mehta, BhanuPratap, The Oxford Companion to Politics in India, OUP, 2011.
6. Jha, Pravin Kumar, Indian Politics in Comparative Perspective, Pearson, 2012.
7. Paranjpe,Shrikant,India’s Internal Security:Issues and Perspectives, Kalinga Publications, 2009.
8. Singh, M. P., and Saxena, Rekha, Indian Politics, PHI, 2011.
9. कुलकर्णीबी. वाय., भारतीयशासनआणिराजकारण, विद्याप्रकाशन, २००८.
10. पाटील, बी. बी., भारतीयशासनआणिराजकारण, फडकेप्रकाशन, २०१०.
11. पाटीलव्ही. बी., भारतीयराज्यव्यवस्था, के. सागर, २०११.
12. पित्रे, शशिकांन्त, डोमेलतेकारगिल, राजहंसप्रकाशन, २०००.
13. भुरे, रश्मी, शांततेच्याशोधातकाश्मिरीतरुण, श्रीविद्याप्रकाशन, २००९.
Semester III – पेपर क्र. २ – राजकीय सिद्धांतांची तत्त्वे आणि संकल्पना
- राजकीय सिद्धांताची ओळख
- राजकीय सिद्धांताची व्याख्या आणि व्याप्ती
- राजकीय सिद्धांताच्या अभ्यासाचे दृष्टीकोन – पारंपारिक
- राजकीय सिद्धांताच्या अभ्यासाचे दृष्टीकोन – समकालीन
- राज्य, नागरी समाज आणि बाजार
- राज्य – संकल्पना आणि दृष्टीकोन
- राष्ट्र – राज्य – अर्थ आणि बदलते दृष्टीकोन
- राज्य, नागरी समाज आणि बाजार
- सत्ता, अधिसत्ता आणि अधिमान्यता
- सत्ता
- अधिसत्ता
- अधिमान्यता
- कायदा आणि राजकीय उत्तरदायित्व या संकल्पना
- कायद्याची संकल्पना
- राजकीय उत्तरदायित्व
- (राज्याला) विरोध करण्याचा हक्क
राजकीय सिद्धांतांची उदाहरणे
- सत्ता विभाजनाचा सिद्धांत
- नैसर्गीक हक्कांचा सिद्धांत
- राज्याच्या उगमाचे सिध्दांत – दैवी, बल, सामाजिक करार
- न्यायाचे सिद्धांत
- आंतरराष्ट्रीय राजकारणाचे वास्तववादी आणि उदारमतवादी सिद्धांत
Semester III – पेपर ३ – लोकप्रशासन
- लोकप्रशासनाचा परिचय
- अर्थ, व्याप्ती आणि महत्त्व
- लोकप्रशासन या अभ्यासविषयाची उत्क्रांती
- उदारीकरण, खाजगीकरण आणि जागतिकीकरण्याच्या युगातील लोकप्रशासन
- प्रशासनाचे सिद्धांत
- शास्त्रीय व्यवस्थापन सिद्धांत – फ्रेडरीक विनस्लॉव टेलर
- नोकरशाहीचा सिद्धांत – मॅक्स वेबर
- मानवी संबंध सिद्धांत – एल्टन मेयो
- संघटनाची मूलभूत तत्त्वे आणि सिद्धांत
- पदसोपान, प्रदान, केंद्रीकरण आणि विकेंद्रीकरण
- प्रेरणा सिद्धांत – मॅक् ग्रेगर, मॅकलेलंड
- नेतृत्व सिद्धांत – ट्रेट सिद्धांत, कंटीन्जन्सी सिद्धांत
- प्रशासनातील प्रचलित तंत्रे आणि पद्धती
- सुशासन
- ई-शासन
- सार्वजनिक आणि खाजगी भागीदारी
4.49-S.Y.B.A.-Public-Administration – University syllabus fileDownload
Semester IV – Paper II – Political Values and Ideologies – राजकीय मूल्ये आणि विचारप्रणाली
Rights – हक्क
Meaning and nature of rights – हक्कांचा अर्थ आणि स्वरुप
Theories of rights – हक्कांचे सिध्दांत
Classification of rights – हक्कांचे वर्गीकरण
Basic Political values – मूलभूत राजकीय मूल्ये
Liberty – स्वातंत्र्य
Equality – समानता
Justice – न्याय
Democracy – लोकशाही
Theories of democracy – लोकशाहीचे सिद्धांत
Principles of liberal democracy – उदारमतवादी लोकशाहीची तत्त्वे
Conditions of successful working of democracy – लोकशाही व्यवस्था यशस्वीरीत्या चालविण्यासाठीची आवश्यक परिस्थिती
Political Ideologies – राजकीय विचारप्रणाली
Marxism – मार्क्सवाद
Fascism – फॅसिझम
Feminism – स्त्रीवादPaper-II-Sem-III-and-IV – University syllabus fileDownload
Semester IV – Paper III – Indian Administration – भारतीय प्रशासन
Introduction to Indian Administration – भारतीय प्रशाासनाची ओळख
Evolution and Constitutional context – उत्क्रांती आणि घटनात्मक प्रशासन
Salient features – प्रमुख वैशिष्ट्ये
District Administration since independence – स्वातंत्र्यापासूनचे जिल्हा प्रशासन
Personnel Administration – कर्मचारी प्रशासन
Recruitment – All India Services, Central services and state services
नोकरभरती – आखिल भारतीय सेवा, केंद्रीय सेवा, राज्य सेवा
Public Service Commission – Union Public Service Commission and Maharashtra Public Service Commission
लोकसेवा आयोग – केंद्रीय लोकसेवा आयोग आणि महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग
Training – All India Services, Central services, State services (Maharashtra)
प्रशिक्षण – आखिल भारतीय सेवा, केंद्रीय सेवा, राज्यसेवा (महाराष्ट्र)
Financial Administration – अर्थ प्रशासन
Budgetary process – अर्थसंकल्पाची प्रक्रिया
Parliamentary committees – Public Accounts Committee, Estimates committee, Committee on Public Undertakings
संसदीय समित्या – लोकलेखा समिती, अंदाज समिती, सार्वजनिक उपक्रम समिती
Comptroller and Auditor General – महालेखापाल
Contemporary issues in Indian Administration – भारतीय प्रशासनातील समकालीन प्रश्न
Integrity in Administration – Lokpal, Lokayukta and CVC – प्रशासनातील सचोटी – लोकपाल, लोकआयुक्त आणि केंद्रीय दक्षता आयोग
Citizen and Administration – नागरिक आणि प्रशासन
Citizen’s Charter – नागरिकांची सनद
Semester V – Paper IV – International relations – World Politics
TYBA
Revised Syllabus
Effective from academic year 2018-19 Politics Paper IV: International Relations
Semester V: World Politics
Course Code: UAPOL503
No. of Lectures
Module 1: Concepts and approaches
1.1 International Relations, International Politics – Definition, Scope and Relevance
1.2 Approaches: Realism and Liberalism
1.3 Concepts: Power, National Interest and Balance of Power
Module 2: World Order
2.1 Cold War: Bipolarity
2.2 Post Cold War: Unipolarity, Multipolarity and Non-Polarity
Module 3: Conflict, Peace and Security
3.1 Types of Conflict and changing nature of Conflict
3.2 Approaches to Peace: Arms Control, Disarmament and Collective Security
3.3 Changing Idea of Security: National Security and Human Security
Module 4: International Political Economy
4.1 Bretton Woods Institutions: IMF, World Bank and WTO
4.2 Regional Economic Integration: European Union
4.3 Globalisation
काही पूरक संदर्भ
- जगाच्या नकाशाची खेळता खेळता ओळख – Seterra
- संपूर्ण जगाची थोडक्यात माहिती – CIA World Fact book
- Download CIA World Fact book
- Satellite images of Earth – a Power Point presentation
- आंतरराष्ट्रीय संबंध – शीतयुद्धोत्तर व जागतिकीकरणाचे राजकारण
- E-IR – excellent website covering many aspects of International relations
IR-syllabus-Marathi-translation_0Download
Semester V – Paper V – Western Political Thought
TYBA
Revised Syllabus
Effective from academic year 2013-14 Politics Paper V: Political Thought राजकीय विचार
Semester V: Western Political Thought – पाश्चिमात्य राजकीय विचार
Course Code: UAPOL502
Module 1: Modern State आधुनिक राज्य
1.1 Niccolo Machiavelli [1469-1527] – निकोलो मॅकियाव्हेली
1.2 John Locke [1632-1704] – जॉन लॉक
Module 2: Liberty and Justice स्वातंत्र्य आणि न्याय
2.1 John Stuart Mill [1806-1878] – जॉन स्टुअर्ट मील
2.2 John Rawls [1921-2002] – जॉन रॉल्स
Module 3: Revolution and Hegemony क्रांती आणि वर्चस्व (प्रभु्त्व)
3.1 Karl Marx [1818-1883] – कार्ल मार्क्स
3.2 Antonio Gramsci [1891-1937] – अंतोनिओ ग्राम्सी
Module 4: Feminism and Multiculturalism स्त्रीवाद आणि बहुसंस्कृतीवाद
4.1 Simone de Beauvoir [1908-1986] – सिमॉन दी बोव्हा
4.2 Will Kymlicka [1962-till date] – विल किमलिकाhttps://www.youtube.com/embed/4g6PD4w4aL4?feature=oembed
Semester V – Paper VI – Politics of Modern Maharashtra
TYBA
Revised Syllabus
Effective From Academic Year 2018-2019 Politics Paper VI: Political Process In Modern Maharashtra – आधुनिक महाराष्ट्रातील राजकीय प्रक्रिया
Semester V: Politics of Modern Maharashtra Course Code: UAPOL501 आधुनिक महाराष्ट्राचे राजकारण
Since 2018-19 – Theory 80 marks and Project 20 marks.
Module 1: Historical Background ऐतिहासिक पार्श्वभूमी
1.1 Evolution of the idea of Maharashtra महाराष्ट्र या संकल्पनेचा उदय
1.2 Nationalist Movement and Social Reform Movement राष्ट्रीय चळवळ आणि समाज सुधारणेची चळवळ
1.3 Samyukta Maharashtra Movement संयुक्त महाराष्ट्र चळवळ
Module 2: Sub-regionalism, Regional Disparity and Development उप-प्रादेशिकतावाद, प्रादेशिक विषमता आणि विकास
2.1 Konkan, Marathwada & Vidarbha कोकण, मराठवाडा आणि विदर्भ
2.2 Dandekar Committee Report दांडेकर समिती अहवाल
2.3 Statutory Development Boards वैधानिक विकास मंडळे
Module 3: Political Institutions in Maharashtra महाराष्ट्रातील राजकीय संस्था
3.1 State Legislature: Composition and Functions राज्य विधिमंडळ – रचना आणि कार्ये
3.2 Chief Minister and Council of Ministers: Role मुख्यमंत्री आणि मंत्रीपारीषद – भूमिका
3.3 High Court and Subordinate Courts उच्च न्यायालय आणि कनिष्ठ न्यायालये
Module 4: Caste and Politics in Maharashtra महाराष्ट्रातील जात आणि राजकारण
4.1 Dominant Caste Politics प्रभूत्वशाली जातीचे राजकारण
4.2 Dalit Politics दलित राजकारण
4.3 OBC Politics ओ. बी. सी. – इतर मागास वर्गांचे राजकारण
Semester VI – Paper IV – International relations – India in World Politics
Module 1 – Foreign Policy and Diplomacy
a. Definition and objectives
b. Diplomacy – Role, Types and Changing nature
c. Determinants of foreign policy with reference to India
Module 2 – India and the major powers
Beginning with the three major powers you will deal with 21 countries in this semester including eight SAARC countries and ten ASEAN member states.
a. USA
b. Russia
c. China
Module 3 – India and her neighbours
a. India and SAARC
b. Pakistan and Bangladesh
Module 4 – India and International organisations
a. India’s role in United Nations
b. India and ASEAN
1 परराष्ट्र धोरण आणि राजनय
a. व्याख्या आणि उद्दीष्टे
b. राजनय – भूमिका, प्रकार आणि बदलते स्वरुप
c. भारतीय परराष्ट्र धोरणाचे निर्धारक घटक
2 भारत आणि महासत्ता
a. अमेरिकेची संयुक्त संस्थाने (युएसए)
b. रशिया
c. चीन
3 भारत आणि भारताचे शेजारी
a. भारत आणि सार्क
b. पाकिस्तान आणि बांग्लादेश
4 भारत आणि आंतरराष्ट्रीय संघटना
a. भारताची संयुक्त राष्ट्रांमधील भूमिका
b. भारत आणि आसियानIGNOU-study-materialDownload
Question bank – sem_6_paper_6Download
Semester VI – Paper V – Indian Political Thought
Paper 5 Political Thought राजकीय विचार
Semester 6 – Indian Political Thought – भारतीय राजकीय विचार
Module 1 – घटक १
Ideas on State – राज्यासंबंधीचे विचार
Mahadev Govind Ranade – महादेव गोविंद रानडे (1842 – 1901)
Mohandas Karamchand Gandhi मोहनदास करमचंद गांधी (1869 – 1948)
Module 2 – घटक २
Nationalism – राष्ट्रवाद
Rabindranath Tagore – रविंद्रनाथ टागोर (1861 – 1941)
Vinayak Damodar Savarkar – विनायक दामोदर सावरकर (1883 – 1966)
Module 3 घटक ३
Rational and Radical Reform – विवेकाधिष्ठीत आणि मूलगामी सुधारणा
Gopal Ganesh Agarkar – गोपाळ गणेश आगरकर (1856 – 1895)
Bhimrao Ramji Ambedkar – भीमराव रामजी आंबेडकर (1891 – 1956)
Module 4 घटक ४
Socialism – समाजवाद
Jawaharlal Nehru – जवाहरलाल नेहरू (1889 – 1964)
Rammanohar Lohia राममनोहर लोहीया (1910 – 1967)
References – संदर्भ
A comprehensive site about Mahatma Gandhi maintained by Bombay Sarvodaya Mandal
Consists a large collection of Gandhi’s quotations on various subjects, e-book versions of many of his writings and many books written about him.
It also has a brief biography. (Also has a pictorial biography) All this will help you understand the personality and work of Mahatma Gandhi.
Semester VI – Paper VI – Determinants of politics of Maharashtra
Module 1
Political Economy of Maharashtra – महाराष्ट्राचे राजकीय अर्थकारण
Business and Politics – उद्योग आणि राजकारण
Politics of Cooperatives – सहकारी संस्थांचे राजकारण
Land issues: Urban and Rural – जमीनीचे प्रश्न – शहरी आणि ग्रामीण
Module 2
Political Parties – राजकीय पक्ष
Indian National Congress (I), Nationalist Congress Party and Bharatiya Janata Party – भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (आय), राष्ट्रवादी काँग्रेस, भारतीय जनता पक्ष
Republican Party of India, Peasants and Workers Party, Shiv Sena and Maharashtra Nav Nirman Sena – रिपब्लीकन पार्टी ऑफ इंडीया, शेतकरी कामगार पक्ष, शिवसेना आणि महाराष्ट्र नवनिर्माण सेना
Coalition Politics – आघाड्यांचे राजकारण
Module 3
Contemporary issues and movements – समकालीन प्रश्न आणि चळवळी
Tribal issues – आदिवासींचे प्रश्न
Farmers movements and agitations – शेतकऱ्यांच्या चळवळी आणि आंदोलने
Module 4
Civil society initiatives and alternative models of development – स्वयंसेवी संस्थांचे कार्य (नागरी समाज) आणि पर्यायी विकासाची प्रतिमाने
Civil society – Concept and nature – नागरी समाज – संकल्पना आणि स्वरुप
Movements for the right to information in Maharashtra – महाराष्ट्रातील माहितीच्या अधिकारासाठीच्या चळवळी
Initiatives for protection of environment – पर्यावरण रक्षणासाठीचे उपक्रम
